ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ(ਜਸਟਿਸ ਨਿਊਜ਼ )
ਹਰਿਆਣਾ ਵਿਧਾਨਸਭਾ ਦੇ ਸੈਸ਼ਨ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਦਿਨ ਸਦਨ ਵਿੱਚ ਪਿਛਲੇ ਸੈਸ਼ਨ ਅਤੇ ਇਸ ਸੈਸ਼ਨ ਦੇ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ ਮੌਤ ਨੂੰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਏ ਮਹਾਨ ਵਿਭੁਤੀਆਂ, ਸੁਤੰਤਰਤਾ ਸੈਨਾਨੀ ਅਤੇ ਸ਼ਹੀਦ ਜਵਾਨਾਂ ਦੇ ਸਨਮਾਨ ਵਿੱਚ ਸੋਗ ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਪੜੇ ਗਏ ਅਤੇ ਸੋਗਮਈ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਤੇ ਮੈਂਬਰਾਂ ਦੇ ਪ੍ਰਤੀ ਦਿਲੋਂ ਸੰਵੇਦਨਾ ਪ੍ਰਗਟ ਕੀਤੀ ਗਈ।
ਸੱਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਸਦਨ ਦੇ ਨੇਤਾ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਸ੍ਰੀ ਨਾਇਬ ਸਿੰਘ ਸੈਣੀ ਨੇ ਸੋਗ ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਪੜ੍ਹੇ। ਇੰਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਵਿਧਾਨਸਭਾ ਸਪੀਕਰ ਸ੍ਰੀ ਹਰਵਿੰਦਰ ਕਲਿਆਣ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਸ੍ਰੀ ਭੁਪੇਂਦਰ ਸਿੰਘ ਹੁੱਡਾ ਅਤੇ ਸ੍ਰੀ ਆਦਿਤਅ ਦੇਵੀਲਾਲ ਨੇ ਆਪਣੀ ਪਾਰਟੀ ਵੱਲੋਂ ਸੋਗ ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਪੜ੍ਹ ਕੇ ਸ਼ਰਧਾਂਜਲੀ ਦਿੱਤੀ। ਸਦਨ ਦੇ ਸਾਰੇ ਮੈਂਬਰਾਂ, ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ, ਮੀਡੀਆ ਪਰਸਨਸ ਅਤੇ ਸਦਨ ਵਿੱਚ ਮੌਜ਼ੂਦ ਸਾਰੇ ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਨੇ ਖੜੇ ਹੋ ਕੇ ਦੋ ਮਿੰਟ ਦਾ ਮੌਨ ਰੱਖਿਆ ਅਤੇ ਵਿਛੜੀ ਆਤਮਾਵਾਂ ਦੀ ਸ਼ਾਂਤੀ ਲਈ ਪ੍ਰਾਰਥਨਾ ਵੀ ਕੀਤੀ।
ਸਦਨ ਵਿੱਚ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸੋਗ ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਪੜ੍ਹੇ ਗਏ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਜੰਮੂ ਕਸ਼ਮੀਰ, ਮੇਘਾਲਯ, ਗੋਆ, ਉੜੀਸਾ ਅਤੇ ਬਿਹਾਰ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਰਾਜਪਾਲ ਸ੍ਰੀ ਸਤਅਪਾਲ ਮਲਿਕ, ਹਰਿਆਣਾ ਵਿਧਾਨਸਭਾ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਮੈਂਬਰ ਸ੍ਰੀ ਇੰਦਰ ਸਿੰਘ ਨੈਨ, ਸ੍ਰੀ ਹਰੀ ਰਾਮ ਵਾਲਮਿਕੀ ਅਤੇ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਰਿਵਾੜੀ ਦੇ ਪਿੰਡ ਕੋਸਲੀ ਦੇ ਸੁਤੰਤਰਤਾ ਸੈਨਾਨੀ ਸ੍ਰੀ ਮੰਗਲ ਸਿੰਘ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹਨ।
ਸਦਨ ਵਿੱਚ 22 ਅਪ੍ਰੈਲ, 2025 ਨੂੰ ਜੰਮੂ ਕਸ਼ਮੀਰ ਦੇ ਪਹਿਲਗਾਮ ਵਿੱਚ ਹੋਏ ਅੱਤਵਾਦੀ ਹਮਲੇ ਵਿੱਚ ਮਾਰੇ ਗਏ 26 ਨਿਰਦੋਸ਼ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਦੁਖਦ ਨਿਧਨ ‘ਤੇ ਵੀ ਡੂੰਘਾ ਸੋਗ ਪ੍ਰਗਟ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਸਦਨ ਨੇ ਇਸ ਅੱਤਵਾਦੀ ਹਮਲੇ ਦੀ ਸਖ਼ਤ ਨਿੰਦਾ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਮਰਹੂਮਾਂ ਦੇ ਸੋਗਮਈ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਦੇ ਮੈਂਬਰਾਂ ਪ੍ਰਤੀ ਆਪਣੀ ਦਿਲੋ ਸੰਵੇਦਨਾ ਪ੍ਰਗਟ ਕੀਤੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਸਦਨ ਵਿੱਚ 12 ਜੂਨ, 2025 ਨੁੰ ਅਹਿਮਦਾਬਾਦ ਤੋਂ ਲੰਡਨ ਜਾ ਰਹੇ ਏਅਰ ਇੰਡੀਆ ਹਵਾਈ ਜਹਾਜ ਦੇ ਦੁਰਘਟਨਾਗ੍ਰਸਤ ਹੋ ਜਾਣ ‘ਤੇ ਮਾਰੇ ਗਏ 260 ਵਿਅਕਤੀਆਂ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਗੁਜਰਾਤ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਸ੍ਰੀ ਵਿਜੈ ਰੁਪਾਣੀ ਵੀ ਸਨ, ਦੀ ਬੇਵਕਤੀ ਮੌਤ ‘ਤੇ ਵੀ ਡੂੰਘਾ ਸੋਗ ਪ੍ਰਗਟ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।
ਸਦਨ ਵਿੱਚ ਅਦੁੱਤੀ ਹਿੰਮਤ ਤੇ ਵੀਰਤਾ ਦਿਖਾਉਂਦੇ ਹੋਏ ਮਾਤਰਭੂਮੀ ਦੀ ਏਕਤਾ ਤੇ ਅਖੰਡਤਾ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਸਰਵੋਚ ਬਲਿਦਾਨ ਦੇਣ ਵਾਲੇ ਹਰਿਆਣਾ ਦੇ 43 ਵੀਰ ਫੌਜੀਆਂ ਦੇ ਨਿਧਨ ‘ਤੇ ਵੀ ਸੋਗ ਵਿਅਕਤੀ ਕੀਤਾ ਗਿਆ । ਇੰਨ੍ਹਾਂ ਵੀਰ ਸ਼ਹੀਦਾਂ ਵਿੱਚ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਭਿਵਾਨੀ ਦੇ ਪਿੰਡ ਢਾਣੀ ਰਹੀਮਪੁਰ ਦੇ ਕਰਨਲ ਸ਼ਮਸ਼ੇਰ ਸਿੰਘ, ਰੋਹਤਕ ਦੇ ਸਕਾਡ੍ਰਨ ਲੀਡਰ ਲੋਕੇਂਦਰ ਸਿੰਘ ਸਿੰਧੂ, ਕਰਨਾਲ ਦੇ ਲੇਫਟੀਨੈਂਟ ਵਿਨੈ ਨਰਵਾਲ, ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਰਿਵਾੜੀ ਦੇ ਪਿੰਡ ਮਾਜਰਾ ਭਾਲਖੀ ਦੇ ਫਲਾਇਟ ਲੈਫਟੀਨੈਂਟ ਸਿਦਾਰਥ ਯਾਦਵ, ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਚਰਖੀ ਦਾਦਰੀ ਦੇ ਪਿੰਡ ਛੱਪਾਰ ਦੇ ਸਬ-ਲੇਫਟੀਨੈਂਟ ਪ੍ਰਵੇਸ਼ ਸਾਂਗਵਾਨ, ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਰਿਵਾੜੀ ਦੇ ਪਿੰਡ ਸੁਧਰਾਨਾ ਦੇ ਇੰਸਪੈਕਟਰ ਰਾਮ ਅਵਤਾਰ, ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਝੱਜਰ ਦੇ ਪਿੰਡ ਸਾਂਖੋਲ ਦੇ ਵਾਰੰਟ ਆਫ਼ਿਸਰ ਮੋਤੀਲਾਲ ਰਾਠੀ, ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਸਿਰਸਾ ਦੇ ਪਿੰਡ ਝੋਪੜਾ ਦੇ ਨਾਇਬ ਸੂਬੇਦਾਰ ਬਲਦੇਵ ਸਿੰਘ, ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਚਰਖੀ ਦਾਦਰੀ ਦੇ ਪਿੰਡ ਮੌੜੀ ਦੇ ਸਬ-ਇੰਸਪੈਕਟਰ ਜੈਭਗਵਾਨ, ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਸੋਨੀਪਤ ਦੇ ਪਿੰਡ ਉਦੇਸ਼ੀਪੁਰ ਦੇ ਸਬ-ਇੰਸਪੈਕਟਰ ਕ੍ਰਿਸ਼ਣ ਕੁਮਾਰ, ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਮਹੇਂਦਰਗੜ੍ਹ ਦੇ ਪਿੰਡ ਝੂਕ ਦੇ ਸਹਾਇਕ ਸਬ-ਇੰਸਪੈਕਟਰ ਕ੍ਰਿਸ਼ਣ ਕੁਮਾਰ, ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਮਹੇਂਦਰਗੜ੍ਹ ਦੇ ਪਿੰਡ ਗੋਦ ਦੇ ਹਵਲਦਾਰ ਮਹਾਵੀਰ ਸਿੰਘ, ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਭਿਵਾਨੀ ਦੇ ਪਿੰਡ ਟਾਂਗ ਕਲਾਂ ਦੇ ਹਵਲਦਾਰ ਵਿਕਰਮ ਸਿੰਘ, ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਰਿਵਾੜੀ ਦੇ ਪਿੰਡ ਨਹਿਰੂਗੜ੍ਹ ਦੇ ਹਵਲਦਾਰ ਮਨੋਜ ਯਾਦਵ, ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਝੱਜਰ ਦੇ ਪਿੰਡ ਸਿਵਾਨਾ ਦੇ ਹਵਲਦਾਰ ਰਾਜਪਾਲ ਕਾਦਿਆਨ, ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਕੈਥਲ ਦੇ ਪਿੰਡ ਕਵਾਰਤਨ ਦੇ ਹਵਲਦਾਰ ਸੰਜੈ ਸਿੰਘ, ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਚਰਖੀ ਦਾਦਰੀ ਦੇ ਪਿੰਡ ਮਿਸਰੀ ਦੇ ਹਵਲਦਾਰ ਵੇਦਪਾਲ ਸਿੰਘ ਯਾਦਵ, ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਮਹੇਂਦਰਗੜ੍ਹ ਦੇ ਪਿੰਡ ਖਾਪਰਾ ਦੇ ਹਵਲਦਾਰ ਨੰਦ ਕੁਮਾਰ, ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਰੋਹਤਕ ਦੇ ਪਿੰਡ ਚੁਲਿਆਨਾ ਦੇ ਹਵਲਦਾਰ ਰਵਿੰਦਰ ਦੁਹਨ, ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਯਮੁਨਾਨਗਰ ਦੇ ਪਿੰਡ ਲੇਦਾ ਖਾਦਰ ਦੇ ਹਵਲਦਾਰ ਜਿਤੇਂਦਰ ਸੰਧੂ, ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਚਰਖੀ ਦਾਦਰੀ ਦੇ ਪਿੰਡ ਲਾੜ ਦੇ ਐਮਐਮਈ ਮਨੋਜ ਕੁਮਾਰ, ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਮਹੇਂਦਰਗੜ੍ਹ ਦੇ ਪਿੰਡ ਨਿਵਾਜਨਗਰ ਦੇ ਐਲਈਐਮਆਰ ਵਿਪਿਨ, ਜਿਲ੍ਹਾ ਜੀਂਦ ਦੇ ਪਿੰਡ ਡੂਮਰਖਾ ਖੁਰਦ ਦੇ ਨਾਇਕ ਮੰਨੂ, ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਰਿਵਾੜੀ ਦੇ ਪਿੰਡ ਪ੍ਰਾਣਪੁਰਾ-ਗੋਪਾਲਪੁਰਾ ਦੇ ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਨਾਇਰ ਅਰਮਜੀਤ ਸੈਨ, ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਪਲਵਲ ਦੇ ਪਿੰਡ ਨੰਗਲਾ ਮੋਹਮਦਪੁਰ ਦੇ ਲਾਂਸ ਨਾਇਬ ਦਿਨੇਸ਼ ਕੁਮਾਰ, ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਚਰਖੀ ਦਾਦਰੀ ਦੇ ਪਿੰਡ ਸਮਸਪੁਰ ਦੇ ਲਾਂਸ ਨਾਇਕ ਮਨੋਜ ਫੌਗਾਟ, ਜਿਲ੍ਹਾ ਝੱਜਰ ਦੇ ਪਿੰਡ ਭਿੰਡਾਵਾਸ ਦੇ ਲਾਂਸ ਨਾਇਕ ਸੋਨੂ ਯਾਦਵ, ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਚਰਖੀ ਦਾਦਰੀ ਦੇ ਪਿੰਡ ਕਾਕੜੋਲੀ ਹੁਵਮੀ ਦੇ ਐਲਏਸੀ ਨਵੀਨ ਸ਼ਿਯੋਰਾਣ, ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਹਿਸਾਰ ਦੇ ਪਿੰਡ ਭਿਵਾਨੀ ਰੋਹਿਲਾ ਦੇ ਏਅਰਕ੍ਰਾਫਟਮੈਂਨ ਸਚਿਨ ਰੋਹਿਲ, ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਹਿਸਾਰ ਦੇ ਪਿੰਡ ਸੰਡਾਲ ਦੇ ਸਿਪਾਹੀ ਅਜੈ ਕੁਮਾਰ, ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਚਰਖੀ ਦਾਦਰੀ ਦੇ ਪਿੰਡ ਸਾਂਰਗਪੁਰ ਦੇ ਸਿਪਾਹੀ ਅਮਿਤ ਸਾਂਗਵਾਨ, ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਮਹੇਂਦਰਗੜ੍ਹ ਦੇ ਪਿੰਡ ਫਤਿਹਪੁਰ ਦੇ ਸਿਪਾਹੀ ਅਮਿਤ ਕੁਮਾਰ, ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਮਹੇਂਦਰਗੜ੍ਹ ਦੇ ਪਿੰਡ ਬਲਾਹਾ ਕਲਾਂ ਦੇ ਸਿਪਾਹੀ ਅਜੈ ਯਾਦਵ, ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਕੈਥਲ ਦੇ ਪਿੰਡ ਕਰੀੜਾ ਦੇ ਸਿਪਾਹੀ ਗੁਰਮੀਤ ਸਿੰਘ, ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਰਿਵਾੜੀ ਦੇ ਪਿੰਡ ਧਾਰਣ ਦੀ ਢਾਣੀ ਦੇ ਸਿਪਾਹੀ ਧਰਮੇਂਦਰ ਗਰੇਵਾਲ, ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਮਹੇਂਦਰਗੜ੍ਹ ਦੇ ਪਿੰਡ ਸੈਦ-ਅਲੀਪੁਰ ਦੇ ਸਿਪਾਹੀ ਇੰਦਰਜੀਤ, ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਮਹੇਂਦਰਗੜ੍ਹ ਦੇ ਪਿੰਡ ਧਨੌਦਾ ਦੇ ਸਿਪਾਹੀ ਰਵੀ ਕੁਮਾਰ, ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਮਹੇਂਦਰਗੜ੍ਹ ਦੇ ਪਿੰਡ ਬਾਸ ਕਿਰਾਰੋਦ ਦੇ ਸਿਪਾਹੀ ਧਰਮਵੀਰ ਸਿੰਘ, ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਮਹੇਂਦਰਗੜ੍ਹ ਦੇ ਪਿੰਡ ਘਾਟਾਸ਼ੇਰ ਦੇ ਸਿਪਾਹੀ ਸੁਭਾਸ਼ ਚੰਦਰ, ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਹਿਸਾਰ ਦੇ ਪਿੰਡ ਬਿਆਣਾ ਖੇੜਾ ਦੇ ਸਿਪਾਹੀ ਮਨਦੀਪ ਕੁਮਾਰ ਪੁਨਿਆ, ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਚਰਖੀ ਦਾਦਰੀ ਦੇ ਪਿੰਡ ਅਚੀਨਾ ਦੇ ਸਿਪਾਹੀ ਪ੍ਰਵੀਨ, ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਹਿਸਾਰ ਦੇ ਪਿੰਡ ਲੋਹਾਰੀ ਰਾਘੋ ਦੇ ਅਗਨੀਵੀਰ ਕਮਲ ਕੰਬੋਜ, ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਝੱਜਰ ਦੇ ਪਿੰਡ ਸਾਲਹਾਵਾਸ ਦੇ ਅਗਨੀਵੀਰ ਨਵੀਨ ਜਾਖੜ, ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਮਹੇਂਦਰਗੜ੍ਹ ਦੇ ਪਿੰਡ ਨੌਤਾਨਾ ਦੇ ਸਹਾਇਕ ਸਬ-ਇੰਸਪੈਕਟਰ ਵੀਰਭਾਨ ਅਤੇ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਮਹੇਂਦਰਗੜ੍ਹ ਦੇ ਪਿੰਡ ਮਾਲੜਾ ਸਰਾਏ ਦੇ ਲਾਂਸ ਨਾਇਕ ਅਸ਼ੀਸ਼ ਕੁਮਾਰ ਦੇ ਨਿਧਨ ‘ਤੇ ਵੀ ਸੋਗ ਵਿਅਕਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।
ਉਪਰੋਕਤ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਸਦਨ ਵਿੱਚ ਵਿਧਾਨਸਭਾ ਸਪੀਕਰ ਸ੍ਰੀ ਹਰਵਿੰਦਰ ਕਲਿਆਣ ਦੀ ਚਾਚੀ ਸ੍ਰੀਮਤੀ ਗੁਰਬਚਨੀ ਦੇਵੀ, ਸਾਂਸਦ ਸ੍ਰੀਮਤੀ ਕਿਰਣ ਚੌਧਰੀ ਦੇ ਚਾਚਾ ਸਹੁਰੇ ਸ੍ਰੀ ਹਰੀ ਸਿੰਘ, ਵਿਧਾਇਕ ਸ੍ਰੀ ਭੁਪੇਂਦਰ ਸਿੰਘ ਹੁਡਾ ਦੀ ਚਾਚੀ ਸ੍ਰੀਮਤੀ ਸੁਪ੍ਰਭਾ ਦੇਵੀ ਅਤੇ ਭਾਭੀ ਸ੍ਰੀਮਤੀ ਰਾਜਵਤੀ ਦੇਵੀ, ਵਿਧਾਇਕ ਡਾ. ਰਘੂਵੀਰ ਸਿੰਘ ਕਾਦਿਆਨ ਦੀ ਭਾਬੀ ਸ੍ਰੀਮਤੀ ਸਰੋਜ ਕੁਮਾਰੀ, ਵਿਧਾਇਕ ਸ੍ਰੀ ਰਾਮਕੁਮਾਰ ਗੌਤਮ ਦੇ ਚਚੇਰੇ ਭਰਾ ਸ੍ਰੀ ਦੇਵੇਂਦਰ ਕੁਮਾਰ, ਵਿਧਾਇਕ ਸ੍ਰੀ ਘਣਸ਼ਾਮ ਦਾਸ ਅਰੋੜਾ ਦੀ ਚਾਚੀ ਸ੍ਰੀਮਤੀ ਸੁਦਰਸ਼ਨਾ ਕੁਮਾਰੀ, ਵਿਧਾਇਕ ਸ੍ਰੀ ਸਤੀਸ਼ ਕੁਮਾਰ ਫਾਗਨਾ ਦੇ ਸਾਲੇ ਡਾ. ਰਾਜੇਂਦਰ ਮਾਵੀ, ਵਿਧਾਇਕ ਸ੍ਰੀਮਤੀ ਸ਼ਕਤੀ ਰਾਣੀ ਸ਼ਰਮਾ ਦੇ ਭਰਾ ਸ੍ਰੀ ਚੰਦਰਕਾਂਤ ਭਨੋਟ ਅਤੇ ਵਿਧਾਇਕ ਸ੍ਰੀ ਆਦਿਅਤ ਸੁਰਜੇਵਾਲਾ ਦੇ ਤਾਇਆ ਸ੍ਰੀ ਮਹਾਵੀਰ ਸਿੰਘ, ਤਾਈ ਸ੍ਰੀਮਤੀ ਰੋਸ਼ਨੀ ਦੇਵੀ ਅਤੇ ਚਚੇਰੇ ਭਰਾ ਸ੍ਰੀ ਸੰਦੀਪ ਸਿੰਘ ਦੇ ਨਿਧਨ ‘ਤੇ ਵੀ ਡੁੰਘਾ ਸੋਗ ਵਿਅਕਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।
ਈ-ਭੂਮੀ ਨੀਤੀ ਬਣੀ ਕਿਸਾਨਾਂ ਦੀ ਜੀਵਨਰੇਖਾ
ਈ-ਭੂਮੀ ਨੀਤੀ ਪਾਰਦਰਸ਼ਿਤਾ ਅਤੇ ਸਵੈ-ਇੱਛਾ ਦੀ ਭਾਗੀਦਾਰੀ ‘ਤੇ ਅਧਾਰਿਤ
ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ( ਜਸਟਿਸ ਨਿਊਜ਼ )
ਪਾਰਦਰਸ਼ਿਤਾ ਪ੍ਰਤੀ ਆਪਣੀ ਪ੍ਰਤੀਬੱਧਤਾ ਦੁਹਰਾਉਂਦੇ ਹੋਏ ਹਰਿਆਣਾ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਸਪਸ਼ਟ ਕੀਤਾ ਕਿ ਈ-ਭੂਮੀ ਨੀਤੀ ਤਹਿਤ ਕਿਸਾਨਾਂ ਦੀ ਇੱਛਾ ਵਿਰੁਧ ਇੱਕ ਇੰਚ ਵੀ ਭੂਮੀ ਕਦੇ ਅਧਿਗ੍ਰਹਿਤ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਜੋਰ ਦੇ ਕੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਨੀਤੀ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਪਾਰਦਰਸ਼ੀ ਹੈ ਸਗੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਸਾਨਾਂ ਲਈ ਵਰਦਾਨ ਹੈ ਜੋ ਜਨਤਕ ਵਿਕਾਸ ਪਰਿਯੋਜਨਾਵਾਂ ਲਈ ਸਵੈ-ਇੱਛਾ ਨਾਲ ਆਪਣੀ ਭੂਮੀ ਬਾਜਾਰ ਦਰਾਂ ‘ਤੇ ਵੇਚਣਾਂ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ।
ਪਰਿਯੋਜਨਾਵਾਂ ਲਈ ਸਵੈ-ਇੱਛਾ ਨਾਲ ਆਪਣੀ ਭੂਮੀ ਬਾਜਾਰ ਦਰਾਂ ‘ਤੇ ਵੇਚਣਾਂ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ
ਇਸ ਸਬੰਧ ਵਿੱਚ ਵੱਧ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੰਦੇ ਹੋਏ ਸਰਕਾਰੀ ਬੁਲਾਰੇ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਈ-ਭੂਮੀ ( ਸਰਕਾਰੀ ਵਿਕਾਸ ਪਰਿਯੋਜਨਾਵਾਂ ਲਈ ਸਵੈ-ਇੱਛਾ ਨਾਲ ਭੂਮੀ ਮੁਹੱਈਆ ਕਰਵਾਉਣ ਦੀ ਨੀਤੀ ) ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਸਾਲ 2017 ਵਿੱਚ ਸੂਚਿਤ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ ਅਤੇ 9 ਜੁਲਾਈ, 2025 ਨੂੰ ਸੋਧ ਕੀਤੀ ਗਈ। ਇਸ ਨੇ ਸਾਲ 2013 ਦੇ ਕੇਂਦਰੀ ਐਕਟ ਤਹਿਤ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਵਿਵਾਦਿਤ ਲਾਜ਼ਮੀ ਭੂਮੀ ਅਧਿਗ੍ਰਹਿਣ ਦੀ ਪ੍ਰਥਾ ਨੂੰ ਖ਼ਤਮ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਪਹਿਲਾਂ ਦੀ ਵਿਵਸਥਾ ਵਿੱਚ ਕਿਸਾਨ ਅਕਸਰ ਖੁਦ ਨੂੰ ਬੇਦਖਲ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਦੇ ਸਨ ਜਦੋਂਕਿ ਮੌਜ਼ੂਦਾ ਨੀਤੀ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕਿਸਾਨ ਦੀ ਸਹਿਮਤੀ ‘ਤੇ ਅਧਾਰਿਤ ਹੈ। ਬੁਲਾਰੇ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਈ-ਭੂਮੀ ਨੀਤੀ ਪਾਰਦਰਸ਼ਿਤਾ ਅਤੇ ਸਵੈ-ਇੱਛਤ ਭਾਗੀਦਾਰੀ ‘ਤੇ ਅਧਾਰਿਤ ਹੈ।
ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਪੁਰਾਣੀ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਦੇ ਉਲਟ ਈ-ਭੂਮੀ ਨੀਤੀ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਅੰਤਮ ਫੈਸਲਾ ਲੈਣ ਦਾ ਅਧਿਕਾਰ ਦਿੰਦੀ ਹੈ। ਕਿਸਾਨ ਚਾਵੇ ਤਾਂ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਜਮੀਨ ਬਾਜਾਰ ਮੁੱਲ ‘ਤੇ ਵੇਚ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਭੂਮੀ ਪੂਲਿੰਗ ਰਾਹੀਂ ਵਿਕਸਿਤ ਭੂਖੰਡ ਲੈਅ ਸਕਦੇ ਹਨ ਜਾਂ ਫਿਰ ਬਾਯ-ਕਾਟ ਵਿਕਲਪ ਦਾ ਉਪਯੋਗ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ ਜਿਸਦੇ ਤਹਿਤ ਉਹ ਤਿੰਨ ਸਾਲ ਬਾਅਦ ਪ੍ਰਚਲਿਤ ਦਰਾਂ ‘ਤੇ ਭੂਖੰਡ ਹਰਿਆਣਾ ਰਾਜ ੳਦਯੋਗਿਕ ਅਤੇ ਬੁਨਿਆਦੀ ਢਾਂਚਾ ਵਿਕਾਸ ਨਿਗਮ ( ਐਚਐਸਆਈਆਈਡੀਸੀ) ਨੂੰ ਦੁਬਾਰਾ ਵੇਚ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਆਪਸੀ ਸਹਿਮਤੀ ਹੈ, ਥੌਪਣ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਸ਼ਾਇਦ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਕਿਸਾਨ ਵਿਕਾਸ ਪਰਿਯੋਜਨਾਵਾਂ ਦੇ ਨਿਰਮਾਣ ਵਿੱਚ ਸੱਚੇ ਭਾਗੀਦਾਰ ਬਣੇ ਹਨ।
ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸਪਸ਼ਟ ਕੀਤਾ ਕਿ ਇਸ ਵਿਵਸਥਾ ਤਹਿਤ ਨਿਜੀ ਕਾਲੋਨਾਇਜ਼ਰ, ਡੇਵਲਪਰ ਜਾਂ ਉਦਯੋਗਾਂ ਲਈ ਭੂਮੀ ਖਰੀਦ ਦੀ ਇਜ਼ਾਜਤ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਭੂਮੀ ਸਿਰਫ਼ ਜਨਤਕ ਟੀਚੇ ਲਈ ਸਵੀਕਾਰ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਭਾਵੇਂ ਉਹ ਰਾਜ ਪੱਧਰੀ ਬੁਨਿਆਦੀ ਢਾਂਚਾ ਹੋਵੇ ਜਾਂ ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਪਰਿਯੋਜਨਾਵਾਂ। ਇਹ ਪ੍ਰਾਵਧਾਨ ਕਿਸਾਨਾਂ ਦੀ ਲੰਬੇ ਸਮੇ ਤੋਂ ਚਲੀ ਆ ਰਹੀ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਨੂੰ ਦੂਰ ਕਰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਭੂਮੀ ਨਿਜੀ ਮੁਨਾਫ਼ੇ ਲਈ ਵਰਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਸੀ।
ਕਿਸਾਨਾਂ ਦੀ ਭਾਗੀਦਾਰੀ ਨੂੰ ਆਸਾਨ ਬਨਾਉਣ ਲਈ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਲੈਂਡ ਏਗ੍ਰੀਗੇਟਰਸ ਦੀ ਵਿਵਸਥਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ ਹੈ ਜੋ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਪੋਰਟਲ ‘ਤੇ ਜਮੀਨ ਦੇ ਵੇਰਵੇ ਮੁਫ਼ਤ ਅਪਲੋਡ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਹੁਣ ਤੱਕ 353 ਏਗ੍ਰੀਗੇਟਸ ਰਜਿਸਟਰਡ ਕੀਤੇ ਜਾ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਕਿਸਾਨ ਸੁਤੰਤਰ ਰੂਪ ਨਾਲ ਵੀ ਆਪਣੀ ਜਮੀਨ ਦਾ ਵੇਰਵਾ ਅਤੇ ਮੁੱਲ ਪੋਰਟਲ ‘ਤੇ ਦਰਜ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਸਰਕਾਰੀ ਅੰਕੜਿਆਂ ਅਨੁਸਾਰ ਹੁਣ ਤੱਕ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੇ ਸਵੈ-ਇੱਛਾ ਨਾਲ 1850 ਏਕੜ ਜਮੀਨ ਪੋਰਟਲ ‘ਤੇ ਉਪਲਬਧ ਕਰਾਈ ਹੈ।
ਇਸ ਸਰਗਰਮੀ ਪ੍ਰਤਿਕਿਰਿਆ ਨਾਲ ਉਤਸਾਹਿਤ ਹੋ ਕੇ ਸਰਕਾਰ ਨੇ 6 ਨਵੀਂ ਪਰਿਯੋਜਨਾਵਾਂ ਲਈ 35,500 ਏਕੜ ਭੂਮੀ ਦੀ ਮੰਗ ਲਈ ਨਵੇਂ ਪ੍ਰਸਤਾਵਾਂ ਦਾ ਸੱਦਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਭੇਜਣ ਦੀ ਅੰਤਮ ਮਿਤੀ 31 ਅਗਸਤ, 2025 ਤੈਅ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ ਅਤੇ ਪੂਰੇ ਸੂਬੇ ਵਿੱਚ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਕਿਸਾਨਾਂ ਦੀ ਸਹਿਮਤੀ ਮਿਲ ਰਹੀ ਹੈ। ਅੱਜ ਕਿਸਾਨ ਖੁਦ ਫੈਸਲਾ ਲੈਅ ਰਹੇ ਹਨ ਕਿ ਆਪਣੀ ਜਮੀਨ ਨਾਲ ਕੀ ਕਰਨਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਉਹ ਇਹ ਫੈਸਲਾ ਪਾਰਦਰਸ਼ੀ ਅਤੇ ਸਨਮਾਨਜਨਕ ਢੰਗ ਨਾਲ ਲੈਅ ਰਹੇ ਹਨ।
ਬੁਲਾਰੇ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਨਿਰੀਖਕਾਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਈ- ਭੂਮੀ ਮਾਡਲ ਵਿਲੱਖਣ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਇਸ ਵਿੱਚ ਨਿਰਪੱਖ ਬਾਜਾਰ ਮੁਲਾਂਕਨ ਅਤੇ ਸਵੈ-ਇੱਛਤ ਭਾਗੀਦਾਰੀ ਦਾ ਮੇਲ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਇਹ ਯਕੀਨੀ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਵਿਕਾਸ ਕਿਸਾਨਾਂ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਨਾ ਕਰਨ। ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਪੀੜਤ ਦੀ ਥਾਂ ਭਾਗੀਦਾਰ ਬਣਾ ਕੇ ਹਰਿਆਣਾ ਨੇ ਭੂਮੀ ਨੀਤੀ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਨਵਾਂ ਮਿਆਰ ਸਥਾਪਿਤ ਕਰਨ ਦਾ ਯਤਨ ਕੀਤਾ ਹੈ।
ਹਰਿਆਣਾ ਵਿੱਚ ਵੱਧਿਆ ਆਉਟਸੋਰਸਿੰਗ ਪਾਲਿਸੀ ਪਾਰਟ-2 ਦੇ ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਦਾ ਸੇਵਾ ਸਮਾ
ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ( ਜਸਟਿਸ ਨਿਊਜ਼ )
ਹਰਿਆਣਾ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਵੱਖ ਵੱਖ ਵਿਭਾਗਾਂ, ਬੋਰਡਾਂ ਅਤੇ ਨਿਗਮਾਂ ਵਿੱਚ ਆਉਟਸੋਰਸਿੰਗ ਪਾਲਿਸੀ ਪਾਰਟ-2 ਤਹਿਤ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੇ ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਦਾ ਸੇਵਾ ਸਮਾ 30 ਸਤੰਬਰ, 2025 ਤੱਕ ਵਧਾਉਣ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਲਿਆ ਹੈ।
ਮੁੱਖ ਸਕੱਤਰ ਸ੍ਰੀ ਅਨੁਰਾਗ ਰਸਤੋਗੀ ਵੱਲੋਂ ਇਸ ਸਬੰਧ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਪੱਤਰ ਜਾਰੀ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।
ਧਿਆਨਯੋਗ ਹੈ ਕਿ ਸਰਕਾਰ ਵੱਨੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਦਾ ਸੇਵਾ ਸਮਾ 1 ਜੁਲਾਈ, 2025 ਤੋਂ 31 ਜੁਲਾਈ, 2025 ਤੱਕ ਵਧਾਉਣ ਦੇ ਆਦੇਸ਼ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਨ।
Leave a Reply